Field trip Noord-Oeganda

Na een reis van 9 dagen door het noorden van Oeganda langs Gulu, Soroti, Katakwi, Moroto en Kotido ben ik weer terug in Kampala. Eindelijk weer een goed hotel, met een warme douche die niet boven de wc hangt en eten anders dan rijst en kip. Hoe verder onze reis vorderde hoe primitiever de omstandigheden werden. Al was het prima uit te houden en went het toch ook wel weer om je bij een kraantje te wassen i.p.v. onder de douche en iedere ochtend weer een ei als ontbijt te eten :-)

Het was een interessante eerste kennismaking met dit land. Zoals altijd op mijn dienstreizen hebben we weer veel gepraat. Zo heb ik veel kunnen leren over de situatie in het land, de problemen en de programma’s. Dit keer heb ik ook letterlijk met mijn voeten in de modder gestaan. In maar liefst 7 gemeenschappen zijn we ontvangen en hebben we hun activiteiten van het Community Management Disaster Risk Reduction (CMDRR) programma kunnen bewonderen. Hier in het noorden van Oeganda heeft de bevolking de laatste jaren te maken met het uitblijven van regens en dus droogte of te veel regen ineens en dus overstromingen. Het programma is er op gericht om met deze nieuwe omstandigheden te leren omgaan en de kwetsbaarheid van de mensen te verminderen.

We zijn onze reis begonnen in Gulu. Een district waar de nasleep van de aanwezigheid van de LRA merkbaar is. Mensen hebben een tijdlang in kampen gezeten waar ze beschermd werden tegen de rebellen. Toen de rebellen enkele jaren geleden vertrokken naar andere landen, konden de mensen terugkeren naar hun huizen. Daar moesten ze echter alles opnieuw opbouwen. Eerdere programma’s van Cordaid hebben dit ondersteund. Nu worden deze mensen echter getroffen door droogte en onzekere en vaak mislukte oogsten. Nadat eerst de bedreigingen, capaciteiten en benodigde maatregelen in beeld zijn gebracht, zijn de gemeenschappen in het project van Caritas Gulu nu bezig met het implementeren van deze maatregelen. In dit geval is dit onder andere het gebruik van ossen om het land te ploegen. Als het eenmaal gaat regenen, kan op deze manier sneller het land worden bewerkt. Ook worden droogtebestendige gewassen geïntroduceerd.

In Moroto werden we op de eerste dag dat het regende sinds tijden hartelijk ontvangen en kregen we speciale namen, omdat we de regen hadden gebracht :-).

Ook bij andere partners wordt gewerkt aan CMDRR. Belangrijk kenmerk van deze aanpak is dat de communities verantwoordelijk zijn voor hun eigen project en ontwikkeling. Er worden contingency en preparedness plannen gemaakt voor het geval zich een ramp voordoet, maar er wordt vooral gewerkt aan het verminderen of voorkomen van schade in de toekomst en het verminderen van de kwetsbaarheid bij rampen.

In Karamoja, het noordwesten van Oeganda, komt daar ook een conflict element bij. De Karamajong staan bekend om hun veeroofactiviteiten. Inmiddels is het een stuk rustiger in het district door een groot ontwapeningsprogramma van de overheid. Er moet echter wel gezorgd worden dat de ontwapende jongemannen iets anders te doen hebben. In het CMDRR programma gaan ze met de gehele gemeenschap aan de slag met kleinschalige landbouwactiviteiten en zetten ze zich in om onder andere grote putten te graven waarin water wordt verzameld en vastgehouden. Op deze manier is er ook in drogere tijden water beschikbaar en hoeven ze niet heel ver weg om hun vee te laten drinken.

In ieder plaats waar we waren barstte het overigens van de iNGOs. We zijn dus zeker niet de enigen die proberen de leefomstandigheden van deze mensen wat beter te maken.

Per partner worden steeds maar een paar gemeenschappen geselecteerd om mee te werken. Gezien de grote armoede hier en de droogte waar deze mensen de laatste jaren door worden getroffen, kunnen we hier nog wel even vooruit met ons werk.